Deze website wordt niet meer bijgewerkt.
Ik blijf echter schrijven over arbeidsongeschiktheid.
Op www.maok.nl kunt u mijn nieuwe artikelen vinden
 
 
Zoeken naar
 
 
 

Arbeidstherapie; graag of liever niet?


Het begrip arbeidstherapie wordt veel gebruikt als er over re-integratie gesproken wordt. Bedacht moet worden dat het begrip niet eenduidig is. In de wet komt de term niet voor. In de beleidsregels  beoordelingskader  poortwachter staat onder hoofdstuk 8;

Dat (arbeidstherapie) kan een zeer adequate aanpak zijn, mits dit voor een korte periode gebeurt (in de regel niet langer dan zes weken) en mits deze periode wordt gebruikt om in de praktijk te beoordelen welke arbeidsmogelijkheden de werknemer heeft. Na afloop van de periode moeten werkgever en werknemer, in overleg met de bedrijfsarts, kiezen voor hetzij een reguliere arbeidsinschakeling, hetzij een andere wijze van re-integratie.

 

In sommige sectoren is via de CAO het één en ander afgesproken over de invulling van het begrip arbeidstherapie. Daarnaast hebben inkomensverzekeraar het begrip in hun polis soms ingevuld of in tijd begrensd.

 

Er is voorts een STECR Werkwijzer Arbeidstherapie. Die is niet op internet beschikbaar. Hij duikt ook niet als de Werkwijzer over arbeidsconflicten overal op in de literatuur. Hij kan worden besteld, zie onderaan dit artikel.

 

De STECR Werkwijzer gebruikt de volgende definitie;

Arbeidstherapie is een kortdurende activiteit als onderdeel van re-integratie met als doel duidelijkheid te krijgen over de belastbaarheid van de arbeidsongeschikte werknemer om te komen tot (uitbreiding van) werkhervatting.’

 

In de werkwijzer wordt als hoofdlijn aangegeven dat;

  • de duur beperkt is van enkele dagen tot weken en
  • er onduidelijkheid moet bestaan over de belastbaarheid.

 

Deze benadering wordt in de praktijk vaak niet gevolgd. Men spreekt in veel meer situaties van arbeidstherapie en gedurende veel langere perioden.

 

Een casus;

Een metselaar valt uit met evenwichtsklachten. Hij kan niet op hoogte werken vanwege het valrisico. Hij kan nog wel metselen. Met een beetje schuiven van taken door zijn pragmatische werkgever gaat deze metselaar op veilige plaatsen gewoon aan het werk en levert een gewone prestatie. De bedrijfsarts verklaart de werknemer waarschijnlijk arbeidsgeschikt voor de bedongen arbeid, al zijn er bedrijfsarts die er anders over denken.

 

De werkgever kan daarom ook menen dat, nu de werknemer niet meer alle werkzaamheden kan doen, hij arbeidsongeschikt is en blijft zolang dat duurt. Bij eenvoudig te realiseren aanpassingen zal de bedrijfsarts waarschijnlijk toch tot een hersteld verklaring komen voor de bedongen arbeid, zijn er veel aanpassing nodig of wijzigt er iets wezenlijks in het takenpakket of productiviteit, dan zal dat anders zijn. Mogelijk is er sprake van passende arbeid, soms niet of is er twijfel. Zie het item over de bedongen arbeid.

 

Als de metselaar met nog onduidbare, forse, evenwichtsklachten moeizaam op ongelijk terrein kan lopen heeft hij op een bouwplaats een groot probleem. Een normale prestatie kan hij, nu hij niet meer kan metselen, niet meer leveren zo zal het oordeel van de bedrijfsarts en of arbeidsdeskundige kunnen zijn. De werkgever kan de metselaar eigenlijk niet missen omdat hij erg veel leerlingen heeft rondlopen die de metselaar onder zijn hoede had en aan het werk hield. De metselaar komt daarom op het werk, zonder dat hij kan metselen. Hij blijft de leerlingen begeleiden en blijft bij het werk betrokken, iedereen is daarmee geholpen. Beiden geven de bedrijfsarts aan dat er geen prestatie (meters) geleverd wordt en noemen zijn aanwezigheid arbeidstherapie.

 

De term arbeidstherapie wordt vaak gebruikt voor werkhervattingen in ander dan het eigen werk in volle omvang. In de discussie over de vraag of er bij werkhervatting sprake is van arbeidstherapie spelen

  • de omvang/ernst,
  • stabiliteit en
  • duurzaamheid

 

van onder andere de volgende factoren een rol;

  • prestatie of productiviteit,
  • beperkte belastbaarheid ,
  • belasting van het werk dat de werkgever kan aanbieden,
  • vaardigheden voor ander werk of taken,
  • ziektebeeld, prognose,

 

De term arbeidstherapie duikt ook vaak achteraf op om een situatie die is ontstaan te duiden, maar vooral om bepaalde rechten te kunnen doen gelden. Wel of juist geen arbeidstherapie kan van belang zijn bij het vaststellen van;

  • het aaneengesloten doorlopen van de 104 weken periode dat de werkgever het loon doorbetaald,
  • de hoogte van het loon voor het deel dat gewerkt wordt, vaak gewoon 100%, tegen 70% volgens het BW of meer volgens de CAO,
  • de kortingen op WAO uitkeringen en andere WAO onderwerpen,
  • het optimaliseren van het recht op WIA-uitkering,
  • de onderhandelingen over een loonwaarde na afloop van de loondoorbetalingsverplichting,
  • het beroep op re-integratie plicht/recht,
  • het recht op een vergoeding van de loonkosten door de loonkostenverzekeraar wanneer de werkgever zich particulier verzekerd heeft.

 

Zoals het antwoord op de vraag of de metselaar die zijn werk op veilige plaatsen voorzette, werkzaam is op basis van arbeidstherapie door de meeste bedrijfsartsen met nee beantwoord zal worden, zo zal het antwoord op de vraag of de metselaar die de leerlingen aan het werk hield een prestatie levert waar een loonwaarde aan vast zit, waarschijnlijk beantwoord worden met nee, hij maakt immers geen meters. Geen arbeidstherapie, wel arbeidstherapie, zonder duidelijke definitie zal iedereen het woord voor een andere situatie gebruiken.

 

Het woord therapie heeft in bovenstaande context zelden betekenis. Dat is jammer want niemand zal ontkennen dat werken kan bijdragen aan herstel. Omdat medische behandelingen, herstel, revalidatie en re-integratie geen geheel vormen maar wordt geregeld door verschillende instellingen die naast elkaar opereren, zal van een werkhervatting als onderdeel van een therapie niet zo snel sprake zijn. De communicatie tussen behandelaars en bedrijfsartsen gaat zelden zo ver dat de bedrijfsarts de werkhervatting een onderdeel laat zijn van een behandeling elders. Een geleidelijke werkhervatting is vaak noodzakelijk, doch dat valt zelden onder een therapie. Dat kan natuurlijk wel de bedoeling zijn geweest van de bedrijfsarts of arbeidsdeskundige, maar niet vaak wordt op papier helder verwoord wat het –arbeidstherapeutische- behandelplan is en wat de doelstelling.

 

Met welke bewoordingen de re-integratie inspanningen worden vastgelegd is vaak niet relevant, zolang die inspanningen adequaat zijn evenals de –financiële- waardering, en de afspraken goed zijn vastgelegd, doet de term er minder toe. Werkt de werknemer echter weer in het eigen werk met een vrijwel gelijke prestatie, eventueel met wat kleine aanpassingen, dan is het verstandig als de werknemer de werkgever vraagt de term arbeidstherapie te vermijden. De werknemer moet er op aandringen dat wordt vastgelegd dat hij het eigen werk heeft hervat en dat hij hersteld verklaard wordt.

 

Is geen hersteld verklaring aan de orde maar een werkhervatting in passend werk, dan moet worden bedacht dat in de WAO en zeker nu in de WIA de werkelijke loonwaarde van de werknemer een wereld van verschil kan maken. Roept de werknemer dat hij werkzaam was op basis van arbeidstherapie, dan kan dat invloed hebben op het recht op die uitkeringen, en daarmee ook weer op de werkgevers last. Wat dat betreft is het beter te spreken van werkhervatting in het kader van re-integratie dan van arbeidstherapie. Op termijn zal ook de rekensom voor de WAO en WIA in beeld gebracht worden.

 

De verzekeraar die de kosten van verzuim door ziekte verzekert, heeft ook zo zijn regels als het om de invulling van het begrip arbeidstherapie gaat. Soms wordt het begrip ingevuld, vaker de termijn bekort tot bijvoorbeeld 4 weken. Wat zij onder het begrip laten vallen zal dus soms terug te vinden zijn in de polisvoorwaarden. De wijze waarop het begrip arbeidstherapie wordt ingevuld zal ook door die polisvoorwaarden worden bepaald. Bedacht moet worden dat zij belang hebben bij re-integratie en mogelijk bereid zijn van de regels af te wijken wanneer daarmee de kansen op re-integratie worden vergroot.

 

Ook het UWV heeft te maken met arbeidstherapie, zij beoordelen immers de re-integratie activiteiten en hebben de vangnetpopulatie onder hun hoede. Op een pagina van hun site is niet vastgelegd wanneer er sprake is van arbeidstherapie.Op basis van hun site kom je niet veel verder, hun beleidsregels als aan het begin van dit artikel genoemd zijn dus het enige aanknopingspunt.

 

Er zijn vele partijen die allemaal om een andere reden van werkhervatting op therapeutische basis spreken. Voor zowel werkgever als werknemer is het goed te zien of zij bij die benaming van de werkzaamheden nu, maar ook op termijn wel baat hebben. Het is niet onmogelijk dat de term, geuit door de bedrijfsarts, arbeidsdeskundige, werkgever, werknemer, hun advocaat of wie dan ook later in een andere situatie nog eens terugkomt en dan anders geïnterpreteerd één van de partijen minder goed uitkomt. In onderstaande uitspraak heeft de rechter duidelijkheid moeten verschaffen.

 

LJN BL9438 2010

Ten aanzien van het al dan niet op arbeidstherapeutische basis werkzaam zijn overweegt de kantonrechter als volgt. Wat partijen zijn overeengekomen kan niet enkel worden beantwoord op grond van een taalkundige uitleg van de bewoordingen van de stukken. Het komt immers ook aan op de zin die partijen over en weer redelijkerwijs aan elkaars verklaringen en gedragingen mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. In de stukken is aan werknemer niet expliciet schriftelijk kenbaar gemaakt dat geen sprake is van volledig herstel en dat de werkzaamheden worden aangemerkt als op arbeidstherapeutische basis. Er wordt gesproken over herstel na 13 september 2009 en volledig herstel, alsmede twijfel aan de duurzaamheid van het herstel gedurende drie maanden. Werknemer heeft betwist dat met hem gesproken is over het op arbeidstherapeutische basis aanvangen van zijn werkzaamheden. De kantonrechter stelt vast dat tussen partijen niet in geschil is dat werknemer met ingang van 15 september 2009 fulltime en met volledige uitbetaling van zijn loon aan de slag is gegaan. Onder deze omstandigheden mocht werknemer er redelijkerwijs van uitgaan dat hij volledig hersteld was gemeld. Het had op de weg van de werkgever gelegen om expliciet aan werknemer kenbaar te maken dat van volledig herstel geen sprake was en dat sprake was van werk op arbeidstherapeutische basis. Onduidelijkheid in dit opzicht komt volledig voor rekening en risico van de werkgever.

 

Uit de STECR Werkwijzer haal ik nog wat aandachtspunten;

  • het moet om een kortdurende activiteit gaan,
  • het gaat om het verkrijgen van duidelijkheid over de belastbaarheid,
  • met als uiteindelijk doel (uitbreiden van) werkhervatting,
  • kostenbesparing doelen moeten geen deel uitmaken van de overwegingen,
  • invulling moet duidelijk zijn,
  • het moet geen vergaarbak van vervelende klusjes worden,
  • het kan gecombineerd worden met een beloonde werkhervatting,
  • bij langer dan 4 weken, is een motivering van de bedrijfsarts vereist,
  • een afweging werkhervatting versus arbeidstherapie mag niet ontbreken,
  • voor een oordeel over arbeidstherapie is een belastbaarheidspatroon nodig,
  • een tijdspad/planning mag niet ontbreken, evenmin duidelijkheid over de vervolgstappen,
  • duidelijkheid over de activiteiten/taken is gewenst,
  • arbeidstherapie is als onderdeel van de re-integratie verplichtingen niet vrijblijvend.

 

Het komt voor dat na het verstrijken van de 104 weken loondoorbetalingsverplichting een ingevolge de WAO of WIA volledig arbeidsongeschikt werknemer, op zeer beperkte schaal blijft doorwerken, zonder dat daaraan een loonwaarde toegekend wordt. Op basis van de jurisprudentie lijkt het erop dat van werkgever en werknemer niet verlangd wordt dat er langdurig zonder loonwaarde arbeid verricht wordt. Kan aan de prestatie wel loonwaarde worden toegekend, of gaat het om een kortdurende periode met een duidelijk re-integratie doel, dan ligt het anders.


Wet- en regelgeving
STECR Werkwijzer Arbeidstherapie, niet op internet beschikbaar
te bestellen via info@stecr.nl

Meer...

Literatuur
Passende arbeid na 104 weken, door F.G. Laagland en C.W.G. Rayer TRA 2010, 24
te koop via recht.nl

Wat is passende arbeid? Mevrouw Mr. C.J. Mooij ArbeidsRecht 2009 nr. 14
te koop via Recht.nl
Meer...

Jurisprudentie op deze site

Bedongen en passende arbeid, een greep uit de jurisprudentie

      

Jurisprudentie op Rechtspraak.nl, LJN
Meer...

JAR. Jurisprudentie via SDU, alleen voor abommees
2001/149
Minder...



 
   
EINDE IN INIT_NORMAL()