Deze website wordt niet meer bijgewerkt.
Ik blijf echter schrijven over arbeidsongeschiktheid.
Op www.maok.nl kunt u mijn nieuwe artikelen vinden
 
 
Zoeken naar
 
 
 

WOUTER KARSTEN ICF


ICF voor de arbeidsdeskundige

International Classification of Functioning, Diasability and Health

Door Wouter Karsten

 

Curriculum Arbeidsdeskundige Opleiding (CADO+)

Op 13 juli 2013 heeft het Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC) het eindrapport CADO+1gepresenteerd.

In het rapport is te lezen dat de arbeidsdeskundige is gespecialiseerd in de professionele weging van belasting en belastbaarheid van de individuele mens. De factoren die van invloed zijn op de balans tussen de belasting en belastbaarheid zijn goed te plaatsen binnen het ICF-schema(International Classification of Functioning, Diasability and Health)2.

 

Voordeel van het gebruiken van het ICF-schema door de arbeidsdeskundige is dat zij aansluiting krijgt met zorgverleners (huisarts, psycholoog, fysiotherapeut et cetera) maar ook met artsen werkzaam binnen de sociale zekerheid (bedrijfsartsen, verzekeringsartsen, medisch adviseurs) en met wetenschappers.

 

Wat houdt het ICF-schema in?

Het ICF-schema is een soort woordenboek waarmee het functioneren van de individuele mens beschreven kan worden. Het functioneren wordt beschreven vanuit drie perspectieven:

 

1. Het menselijk organisme (functies en anatomische eigenschappen (stoornissen))

 

2. Het menselijk handelen (activiteiten (beperkingen))

 

3. De mens als deelnemer aan het maatschappelijk leven (participatie (participatie problemen))

 

Op het menselijk functioneren hebben aandoeningen/ ziekten maar ook externe en persoonlijke factoren invloed. Of te wel het gaat niet alleen om iemands fysieke, psychische en psychosociale toestand maar ook om de directe omgevingsfactoren en hun onderlinge wisselwerking.

 

Verder is in CADO+ beschreven dat de arbeidsdeskundige drie kerntaken heeft en dat drie rollen onderscheiden worden. De rol van adviseur, begeleider en beoordelaar. De kerntaken zijn:

1. Preventie van disbalans;

 

2. Herstellen van disbalans (aanzetten tot re-integratie/ participatie);

 

3. Beoordelen van mogelijkheden, belastbaarheid en participatie.

Integrale benadering

Het ICF-schema is een katalysator voor het integraal benaderen van ervaren problemen op activiteiten- en participatieniveau. Integrale benadering komt ten goede aan de inzetbaarheid van het individu en geldt voor klachten van het houdings- en bewegingsapparaat als ook psychische problematiek en andere aandoeningen. Voor de eerstelijnszorgverlener vergt dit anders denken, namelijk: Wat kan de medewerker nog wel! Ook de professionals vanuit de sociale zekerheid spelen een belangrijke rol bij preventie en herstel van een medewerker. Zij weten wat de belastingsaspecten zijn op de werkplek en zijn in staat beïnvloedende secundaire factoren te signaleren. Het is belangrijk het “probleem” van de medewerker in een breed perspectief te plaatsen. Dat de medewerker volledig verantwoordelijk wordt gemaakt voor zijn gezondheidstoestand en zijn werkhervatting, en dat gedragsverandering wordt gerealiseerd. Dit is complex en niet makkelijk. Hierin succesvol zijn kan alleen door met elkaar samen te werken en met kennis op het gebied van Arbeid en Gezondheid. Brede achtergrondkennis maakt een integrale inventarisatie van herstelbelemmerende factoren mogelijk, en deze zijn gelegen op de volgende terreinen:

  • Verwerkings-/ adaptatievermogen:
    • fysiek;
    • mentaal (cognitief functioneren);
    • emotioneel;
    • psychosociaal;
  • Overige persoonlijke factoren:
    • Motivatie, bereidheid tot inspanning, verzuimbehoefte, …;
    • Leefstijl, coping, ziektepercepties, gezondheidsgerelateerd gedrag, temperament, …;
  • Externe factoren:
    • werk (arbeids-inhoud, -verhoudingen, -omstandigheden, -voorwaarden, -markt,

-organisatie, werkwijze, werkplek, werktijd, werkdruk, werkuren, pauzes, werkbelasting) incl. reistijd;

  • privé (welke activiteiten, frequentie, duur, op welke wijze verricht?);
  • sociaal/ maatschappelijke aspecten;
  • Gezondheidstoestand:
    • In hoeverre leiden de stoornissen tot beperkingen en participatieproblemen en vice versa;
    • Kunnen belastende werkfactoren incl. werkhouding “omzeilt”worden zodat dit een positieve invloed heeft op het herstel, de ziekte en de participatie.

De kernvraag is: wat doet, denkt en ervaart een medewerker in 7 x 24 uur en welke factoren hebben direct of indirect invloed op het gezondheidsprobleem en welke relatie hebben ze met het individuele probleem?

 

Waarom integrale inventarisatie

(Arbeids)zorgvragen worden steeds complexer. Multiple factoren hebben invloed op de persoon, op zijn klagen en daarmee op zijn functioneren. Daarom dient het medewerkerprobleem overstijgend te worden geïnventariseerd. Ter verduidelijking. Vergelijk ons (werkende) mensen met een topsporter, dan kan de vraag worden gesteld of wij gezond met ons lichaam omgaan. Wanneer levert een topsporter zijn uitmuntende prestaties? Wanneer hij fysiek, mentaal en emotioneel in balans is en zich aan strikte leefregels houdt3. Kortom: Wanneer plannen medewerkers herstelmomenten? Wat is de leefstijl en wat is daarvan de invloed op het functioneren? Gedragen medewerkers zich dan niet als een atleet zonder grenzen?

 

Wie benader je?

Dit is afhankelijk van welke stakeholder(s) actief betrokken zijn bij de medewerker? Is dit helder, dan wordt aan de medewerker toestemming gevraagd om contact op te mogen nemen met de betrokken stakeholder(s). Zo kan elke relevante stakeholder actief worden betrokken bij de begeleiding van de medewerker en het realiseren van zijn doelen. Bij klachten aan het houdings- en bewegingsapparaat is het bijvoorbeeld zinvol de werkplek te bezoeken. De verkregen informatie t.a.v. werkbelasting, werkwijze, werktechniek wordt geïntegreerd in de begeleiding. Door in de oefenzaal functioneel (in nagebootste situatie op een goede manier leren dweilen, tillen, duwen et cetera) te trainen, in de context (werkplek) te trainen als ook het integreren van de gevonden gedragsdeterminanten in een tijdcontingent behandelplan.

 

Het door de arbeidsdeskundige actief betrekken van de eerstelijnszorgverlener, werkgever, leidinggevende, bedrijfsarts etc. geeft inzicht in het functioneren van het individu. Dit geldt voor zowel herstel  als wel preventie. Voordeel van integraal overleg is dat de “neuzen” dezelfde kant op staan wat resulteert in een snelle deelname aan het arbeidsproces wat weer positief bijdraagt aan het herstel4,5. Een voorbeeld. Recent onderzoek6bevestigd dat de totale kosten (zorg en sociale zekerheid) afnemen, de effectiviteit van de zorg, de kwaliteit van leven en het totale functioneren toeneemt door een gecombineerde interventie (werkplek interventieprogramma i.c.m. een graded activity protocol) toe te passen. Belangrijk is wel dat de privacy gewaarborgd is en dat onderlinge communicatie plaatsvindt op basis van de Wet Bescherming Persoonsgegevens7(Wpb) en gericht is op herstel van het functioneren uitgedrukt in functionele mogelijkheden8(wat kan ik nu). Vanwege haar kennis en de plaats binnen de sociale zekerheid is de arbeidsdeskundige in staat een initiator te zijn aan de realisatie van een integrale benadering.

 

Conclusie:

Omdat de arbeidsdeskundige specialist is op het gebied van werkgerelateerde aspecten en de daarbij spelende belasting en belastbaarheid, maar ook te maken heeft met medewerkers die tegen hun grenzen (fysiek, mentaal, emotioneel) aanlopen, ontstaat voor de arbeidsdeskundige de mogelijkheid nadrukkelijker de regierol op te eisen en zich te profileren als de beroepsgroep die in staat is om integrale samenwerking tussen zorg en sociale zekerheid te realiseren. Naast een brede inventarisatie van het medewerkerprobleem is kennis op het gebied van ziekten en de gevolgen daarvan op de belastbaarheid als wel het objectiveren van beïnvloedende persoonlijke en externe factoren noodzakelijk. Een integrale benadering leidt tot betere zorg, snelle en duurzame inzetbaarheid maar ook tot kostenverlaging van de totale maatschappelijke lasten. Voorwaarde is dat met de betrokken stakeholders wordt gecommuniceerd in termen van functionele mogelijkheden waarbij de privacy niet uit het oog wordt verloren.

 

 

 

 

 

 

 

arbeidsrelevante ziekte

 

 

 

          l ------------

---          l           -------

 -------l

 

 

          l

functies & anatomische eigenschappen (stoornissen)

Activiteiten (beperkingen)

          l

participatie (participatie problemen), zoals (dreigend) werkverzuim

 

 

 

 

                                                                    

     .............................

het schema zal binnenkort als geheel geplaatst worden.  

Figuur 1: ICF-schema

 

Wouter C. Karsten is bedrijfskundige, registerarbeidsdeskundige en (bedrijfs)fysiotherapeutnp

 

Voor het actuele scholingsaanbod gericht op het arbeidsdeskundig handelen vanuit het ICF:

  • Optimaal begeleiden bij klachten aan het bewegingsapparaat;
  • Begeleidingskundige vaardigheden: motiverende en oplossingsgerichte gespreksvoering;
  • Klinimetrie voor de arbeidsdeskundige;

gaat u naar: http://www.adperspectief.nl/cursus_training/arbeidsdeskundigen_cursussen/

Correspondentieadres:ADPerspectief, Groninger Kroongaarde 15, 3824 ZN, Amersfoort,

E-mailadres:wouter@adperspectief.nl

 

Referenties

1.   Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC). Vervolg Curriculum Arbeidsdeskundig Opleiding, Nijkerk 13 juli 2013.

2.    RIVM, De Nederlandse vertaling van de International Classification of Functioning, Disability and Health, Houten:

       Bohn Stafleu Van Loghum, 2002

3.    GonnissenK,  GoudsmetA.Debedrijfsatleet,Alphenaanden Rijn: Kluwer;2003.

4.   OomensS,  Snellerenvolledigerherstelvanfunctioneren.Zeist:  TNOKwaliteit  vanLeven&Arbeid;2009.

5.    SERAdvies.Eenkwestievangezond verstand:Breedpreventiebeleidbinnenarbeidsorganisaties.Den

       Haag,MinistervanWVS,nr.2009/02;17april2009.

6.   LambeekLC,Bosmans JE,  vanRooyen  BJ,vanTulderMW,van MechelenW,AnemaJR.Effectofintegrated

      care  forsicklisted  patientswithchroniclowbackpain:economicevaluationalongsidearandomised

       controlledtrial,BMJ2010,  341:1-7.

7.  Watregelt  deWetbeschermingpersoonsgegevens(Wbp)?Rijksoverheid;5september  2011.

         http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/vragen-en-antwoorden/wat-regelt-de-wet-

       bescherming-persoonsgegevens-wbp.html.

8.  OnderwijscommissieGAV.Claimbeoordelingen  FML,  gebruikvandefunctionelemogelijkhedenlijstals

       checklistvoordebeoordelingvan(beperkingenvan)mogelijkhedenomtefunctionerenalsuitingvan

    ziekteofongeval,GAV;2003.

 
   
EINDE IN INIT_NORMAL()