Van IVA naar WGA en andersom

Van IVA naar WGA

Het zal niet vaak voorkomen dat een werknemer met IVA niet langer volledig duurzaam arbeidsongeschikt is. De strenge toelatingseisen van de IVA, met name de geringe kans op herstel, zal slechts zelden aan toename van de belastbaarheid ruimte bieden. Toch is het niet ondenkbaar. Wettelijk is bepaald dat van iedereen die IVA ontvangt jaarlijks de duurzaamheid van de beperkingen wordt beoordeeld. In de praktijk geloof ik niet dat dat gebeurt, hetgeen ook terecht lijkt, het gaat om ernstige gevallen, waarom iedere jaar opnieuw naar de bekende weg vragen?

Wat wel mogelijk is, is dat iemand met ernstige beperkingen toch een weg weet te vinden naar de arbeidsmarkt. Een werkgever die voor hen alle registers opentrekt, als freelancer, als zelfstandige, thuiswerker, er is van alles denkbaar. Het gebeurt ook daadwerkelijk. Als de inkomsten van 20% of meer

van het maandloon een jaar achtereen zijn genoten, is er voor het UWV reden voor een beoordeling. Afhankelijk van de situatie kan de duurzaamheid en daarmee de IVA gehandhaafd blijven of kan de IVA in WGA worden omgezet.

Als een werknemer daadwerkelijk in staat is een verdiencapaciteit te verwezenlijken is het verlies van de IVA onvermijdelijk. Als er sprake is van een witte ravenbaan, een werkgever die uit sociale overwegingen loon betaald of op een andere manier geen reële arbeidsverhouding aan de orde is, is het voor werkgever en werknemer zaak dat bij het UWV te melden. Het helpt al als uit de loonstrook van het begin af aan blijkt dat er sprake is van sociaal loon. Voor de belastingdienst heeft dat meestal geen betekenis, voor het UWV wel.

Van WGA naar IVA

Als, na de wachttijd van 104 weken, over de volledig duurzame arbeidsongeschiktheid nog geen duidelijkheid is, of daar is geen sprake van, dan kan die volledige duurzaamheid mogelijk wel op een later tijdstip ontstaan. De werknemer kan ten alle tijden een verzoek doen de WGA in een IVA om te zetten, al zal hij dat wel moeten ondersteunen met gegevens waaruit de wijziging van de situatie en de volledige duurzaamheid van de beperkingen zou kunnen blijken. De omzetting kan plaatsvinden vanaf het moment dat de medische situatie is gewijzigd. Het is niet zo dat de wijziging pas plaatsvindt vanaf het moment van aanvraag. Een verzoek tot omzetting van WGA in IVA met terugwerkende kracht tot bijvoorbeeld de opname in een psychiatrische kliniek waar dan eindelijk een (ernstige) diagnose gesteld wordt is dus ook na een jaar mogelijk.

Het is echter niet zo dat het voortschrijdend inzicht in ziektebeeld en beperkingen een beoordeling per einde wachttijd zomaar doet wijzigen. Een later gestelde diagnose of een betere methode om de beperkingen vast te stellen maken de eerdere prognose niet onjuist. De gestelde diagnose met het inzicht in de ernst van de beperkingen bij de opname van de werknemer in het eerder genoemde voorbeeld maakt de beslissing bij einde wachttijd dat er geen sprake is van volledig duurzame arbeidsongeschiktheid niet onjuist, ook niet als er, vanaf het moment van die opname, wel volledig duurzame arbeidsongeschiktheid wordt aangenomen. Evenmin als achteraf bezien die eerste beoordeling met de huidige kennis in een nieuw licht bezien kan worden en de beoordeling mogelijk anders was geweest als toen al de juiste diagnose was gesteld. Het gaat altijd op de deugdelijkheid van de prognose.

Er zijn echter wel situaties denkbaar waarin de beslissing per einde wachttijd onmiskenbaar onjuist is en de werknemer met succes een verzoek kan doen met terugwerkende kracht de WGA in een IVA om te zetten. Dat kan als de werknemer kan aantonen dat de beslissing onzorgvuldig was, berust op onjuiste gegevens, er informatie is genegeerd of ten onrechte niet is opgevraagd, de diagnose onjuist was ondanks het feit dat er al wel een juiste diagnose was gesteld. Er dienen dan, net als bij andere situaties waarin het UWV gevraagd wordt een beslissing te herzien, nieuwe feiten of omstandigheden te zijn waaruit blijkt dat het besluit dat er geen sprake was van volledig duurzame arbeidsongeschiktheid onjuist was. Daarbij beoordeel je de deugdelijkheid van de prognose op het moment van beoordelen en niet of achteraf bezien die prognose is uitgekomen.

Ook kan bij een heronderzoek blijken dat er reden is de WGA op basis van de situatie op dat moment om te zetten in een IVA. Als de verzekeringsarts die wijziging verwacht kan hij om die reden ook een heronderzoek plannen.

De zin van een omzetting van een WGA 80-100% uitkering naar een IVA uitkering zit in de 5% verschil tussen de uitkeringen en de premielast van de werkgever. Zie IVA of 80-100% WGA, duurzaamheid, wat maakt het uit? Bij een herziening met terugwerkende kracht kan dus een nabetaling volgen aan de werknemer en een premiecorrectie van de belastingdienst voor de werkgever. Voor de werknemer die een WGA uitkering 80-100% krijgt op einde wachttijd, maar op een IVA recht meent te hebben, kan het soms praktischer zijn op een later tijdstip om omzetting te vragen dan om bezwaar te maken tegen de toekenning van de WGA-uitkering. Dat speelt met name als de werknemer verwacht dat er meer medische gegevens zullen komen uit onderzoeken die nog lopen en die een beter zicht op de ziekte en de beperkingen zal geven.

Uit de jurisprudentie;

Prognose door de feiten ingehaald LJN BN0398

Uitgaan van bekende gegevens op moment van oordeel

Het Uwv heeft geweigerd werknemer per 13 februari 2009 een IVA-uitkering toe te kennen op de grond dat hij op die datum (nog) niet duurzaam arbeidsongeschikt was. Volgens het Uwv was werknemer op dat moment nog volop in behandeling en was, gelet op de medische informatie die op dat moment bekend was of kon zijn, geenszins uit te sluiten dat deze behandeling zou aanslaan en zou leiden tot een verbetering van de functionele mogelijkheden. De rechtbank volgt het Uwv in dit standpunt. Het feit dat tijdens een in maart 2009 uitgevoerd onderzoek is vastgesteld dat de behandeling voor de blaaskanker, achteraf bezien, niet was aangeslagen en dat inmiddels sprake was van een zeer kwaadaardige blaastumor en het feit dat de bedrijfsarts op 11 juni 2009 heeft meegedeeld dat ondertussen alle lymfeklieren zijn aangedaan door de prostaatkanker brengen de rechtbank niet tot een ander oordeel. Het Uwv heeft deze informatie bij zijn beoordeling betrokken en heeft gemotiveerd uiteengezet waarom dit geen onderzoeksuitslagen zijn die met grote waarschijnlijkheid te verwachten vielen en dat deze informatie daarom geen aanleiding geeft voor het oordeel dat de verwachtingen die op 13 februari 2009 bestonden voor onjuist moeten worden gehouden.

Het gaat om de deugdelijkheid van de prognose op het moment van oordelen LJN BL5497

Deze brieven hebben alle de strekking te betogen dat het Uwv werknemer ten onrechte niet duurzaam arbeidsongeschikt acht. Uit de brieven van A blijkt dat hij eraan voorbij ziet dat het in gevallen als het onderhavige gaat om de deugdelijkheid van de prognose op het moment dat deze door de bezwaarverzekeringsarts werd gedaan. Nu die prognose voldoende steun vindt in het verzekeringsgeneeskundig onderzoek dat aan het bestreden besluit is voorafgegaan en nadien overgelegde medische informatie aan die prognose geen afbreuk doet, kan aan die brieven niet het belang worden gehecht dat werknemer daaraan toegekend wenst te zien.

Jurisprudentie op deze site

Volledig duurzaam; een greep uit de jurisprudentie