Verkorte wachttijd WIA; loon minus uitkering

Een ernstig zieke werknemer kan al meteen na uitval een WIA uitkering aanvragen en die na 13 toegekend krijgen om zo de financiële last van 104 weken loonbetaling van zijn werkgever beperken.

De voorwaarden zijn als volgt;

Recht op een vervroegde WIA uitkering bestaat;

• de aanvraag is van de werknemer,
• toekenning slechts bij volledig arbeidsongeschiktheid,
• die duurzaam is,
• bij de aanvraag wordt artikel 66 WIA in acht is genomen;
• bij een aanvraag wordt tevens een normale aanvraag WIA gedaan, geen dubbele beoordeling,
• een aanvraag voor een verkorte wachttijd kan slechts eenmaal worden gedaan,
• bijgevoegd moet zijn een verklaring van de bedrijfsarts,
• zo dat te vergen is tevens een verklaringen van behandelend specialisten/ specialistische onderzoeken,
• zonder verklaring geen behandeling van de aanvraag,
• er is geen re-integratie verslag nodig.
• een verkorte wachttijd bedraagt ten minste dertien weken en
• verkorte wachttijd niet langer dan 78 weken,
• de verkorte wachttijd gaat niet in binnen 10 weken na de aanvraag,
• alleen een verkorte wachttijd voor werknemers met een werkgever,

Het recht bestaat niet;

• bij een medische situatie waarbij op lange termijn een geringe kans op herstel is (i.t.t. de toegang tot het recht op IVA)

• voor de ZW gerechtigden, de vangnetters

(nb; een beroep op rechtsongelijkheid heeft het bij de Rechtbank niet gehaald)

Geen ontheffing loonbetalingsplicht

Toekenning van een WIA-uitkering betekent echter niet dat de werkgever van zijn loondoorbetalingsplicht is ontheven. Hij blijft verantwoordelijk voor de loonbetaling en mag de uitkering op het loon in mindering brengen, zie …. Praktisch betekent dat dat de werkgever het verschil tussen de uitkering en het recht op loon bij arbeidsongeschiktheid moet bijleggen. Als er in het eerste jaar een uitkering wordt toegekend kan dit verschil wel 100% (CAO verplichting) -75% (hoogte WIA uitkering) = 25% van het (dag)loon bedragen. Zakt de CAO verplichting naar 70% dan is de werknemer met zijn 75% WIA beter af en betaald de werkgever niets meer bij.

De WIA uitkering betekent ook niet dat de werknemer andere rechten uit dienstbetrekking verliest. Zo heeft hij tijdens arbeidsongeschiktheid nog steeds recht op ontslagbescherming als werknemers die geen vervroegde WIA-uitkering ontvangen en de WIA tast ook zijn recht op een gratificatie niet aan.

Geen re-integratie activiteiten

Door het “overhevelen” van de werknemer naar de WIA-uitkering het UWV en de bepaling dat er geen re-integratie verslag hoeft te worden overlegd vervallen de re-integratie inspanningen. Dat is ook logisch, een werknemer die nooit meer benutbare mogelijkheden gaat krijgen kun je niet lastigvallen met zaken als een plan van aanpak of een opschudmoment.

Slechts één maal een kans, ondersteund door de bedrijfsarts

De werknemer mag slechts één maal een aanvraag voor een vervroegde WIA uitkering doen om te voorkomen dat aanvragen gedaan worden op goed geluk. De aanvraag dient om diezelfde reden onderbouwd te zijn met een oordeel van de bedrijfsarts en informatie van behandelaars of een specialistisch onderzoek. Zonder ondersteunende verklaring van de bedrijfsarts wordt de aanvraag niet in behandeling genomen.

Aan de verklaring van de bedrijfsarts worden wel wat eisen gesteld;

• de medische situatie moet helder geschetst, in ieder geval een duidelijke diagnose,
• de vooruitzichten moeten worden besproken,
• de ondergane medische behandelingen moeten in kaart gebracht zijn,
• de nog te ondergane behandelingen eveneens,
• er dient deugdelijk onderbouwd te worden waarom de beperkingen duurzaam zijn,
• een goede onderbouwing tevens van de volledige arbeidsongeschiktheid,
• alle relevante feiten en omstandigheden moeten besproken,
• de geringe kans op herstel en
• de levensverwachting moet aan de orde komen.

Wordt de aanvraag afgewezen en blijkt er achteraf dat dit onjuist was, bijvoorbeeld uit nieuwe medische informatie, dan kan niet opnieuw een vervroegde aanvraag gedaan worden. De werknemer kan echter wel vragen terug te komen op de eerdere aanvraag. Dat zal alleen slagen als hij met nieuwe informatie komt waaruit blijkt dat de eerdere beslissing (onmiskenbaar) onjuist was.

Duurzaam arbeidsongeschikt

Onder duurzaam wordt verstaan een medisch stabiele of verslechterende situatie. In de WIA wordt ook gesproken over de geringe kans op herstel in verband met duurzaamheid maar dat is in dit kader niet van toepassing. Vlak na het intreden van arbeidsongeschiktheid is er vaak veel onzekerheid over behandelingen en de verwachtte verbeteringen. Als er nog sprake is van revalidatie gericht op verbetering dan zal van duurzaamheid geen sprake zijn. Is de revalidatie echter gericht op consolidatie, het beter omgaan met de situatie, gewenning etc, dan hoeft die revalidatie niet aan het stempel duurzaam in de weg te staan. Het is in dat geval aan de bedrijfsarts om het oordeel duurzaam met gegevens en een eigen motivering te onderbouwen. Duurzaam betekent dus dat er geen kans op verbetering te verwachten is; een stabiele of verslechterende situatie. Hierbij kun je denken aan een hoge dwarslaesie, terminale vormen van kanker, MS in een vergevorderd stadium, chronische progressieve spierziektes en wat al niet meer.

Ook uit de jurisprudentie blijkt dat wanneer slechts een geringe kans is op herstel aan het aannemen van duurzame arbeidsongeschiktheid in de weg staat. In de jurisprudentie wordt ook toepassing van een UWV Richtlijn; “Beoordeling van de duurzaamheid van arbeidsbeperkingen” geaccepteerd nu die met de bedoeling van de Memorie van toepassing strookte. De tekst van de Richtlijn heb ik nog niet op internet gevonden. Het onderwerp volledig duurzaam arbeidsongeschikt zal in het hoofdstuk over de WIA aan bod komen wanneer dat op deze site wordt opgenomen. Dan hoop ik via internet naar de tekst te kunnen verwijzen

Termijnen

• de werknemer vraagt aan na uitval,
• het UWV doet een “flexibele” keuring,
• de verkorte wachttijd gaat niet in binnen 10 weken na aanvraag,
• toekenning niet vóór 13 weken na uitval,
• de aanvraag kan dus al direct na uitval gedaan worden,
• zodat een toekenning na 13 weken mogelijk is,

• er wordt later een aanvraag gedaan,
• er kan worden toegekend tot 78 weken na uitval,
• dat betekent dat de aanvraag dan toch 10 weken eerder, vóór week 68 moet zijn gedaan,
• een latere aanvraag zal het UWV als een gewone aanvraag behandelen,
• in dat geval wordt een re-integratie verslag verwacht.

Niet voor de vangnetters

Werknemers met een ziektewet uitkering kunnen geen vervroegde WIA aanvragen. In principe is dat ook niet nodig, ze krijgen immers uitkering van het UWV. Soms kan het onvoordelig voor hen zijn omdat een IVA/WIA uitkering hoger is (75%) dan hun Ziektewet uitkering. Daar is weinig aan te doen. Overigens geldt deze uitzondering alleen als de vangnetter geen recht heeft op loonbetaling. Bij de combinatie van recht op ziekengeld en loon kan er wel een verkorte wachttijd gelden.

De eerste werkdag bij arbeidsongeschiktheid

Onder eerste werkdag wordt verstaan een dag waarop door de betrokkene gewoonlijk wordt gewerkt. Dit kan ook een zaterdag, zondag of algemeen erkende feestdag zijn indien die dag voor de betrokkene een gebruikelijke werkdag is.

In het geval dat niet vaststaat op welke dag de verzekerde gewoonlijk werkt (denk aan uitzendkrachten en afroepcontracten), is bepaald dat als eerste werkdag wordt aangemerkt de eerste dag waarop de verzekerde had kunnen werken als hij niet ziek zou zijn geworden. De eerste werkdag dient voor elke dienstbetrekking, arbeidsverhouding of arbeid in of beroep afzonderlijk te worden vastgesteld.

Er zijn groepen verzekerden bij wie in het geheel geen eerste werkdag is aan te wijzen. Dit betreft degenen die verzekerd zijn op grond van het ontvangen van een werkloosheidsuitkering of van wie de aanspraak op een ZW- of WAO-uitkering berust op nawerking. In deze gevallen wordt de dag waarop de verzekerde ongeschikt tot werken is geworden, aangemerkt als eerste werkdag. De zaterdag en de zondag blijven daarbij buiten beschouwing. Dit laatste geldt echter weer niet voor de nawerking gevallen, omdat anders in bepaalde situaties daardoor de duur van de nawerking zou kunnen worden bekort.

Een dag waarop niet is gewerkt vanwege;

• vakantie of verlof,
• toepassing van een regeling tot arbeidstijdverkorting, voor zover een dergelijke dag bij ziekte op een ander tijdstip mag worden opgenomen,
• toepassing van een regeling tot toepassing van een kortere dan de normale werktijd,
• bijzonder verlof,
• weersinvloeden of
• vrijheidsontneming,

wordt aangemerkt als werkdag.

Hiermee wordt beoogd de eerste werkdag voor de toepassing van de arbeidsongeschiktheidswetten zoveel mogelijk te laten samenvallen met de dag waarop de loonbetalingsverplichting van de werkgever op grond van artikel 629 van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek aanvangt.

Voorts nog;

• de eerste werkdag bij nachtdienst is de dag waarop de nachtdienst is aangevangen,
• een ingeroosterde atv-dag wordt niet als werkdag aangemerkt,
• worden atv-dagen behandeld als vakantiedagen en kan de werknemer bij ziekte op een dergelijke dag de atv-dag op een ander tijdstip opnemen, dan wordt deze dag wel als werkdag beschouwd,
• dagen waarop niet wordt gewerkt vanwege bijzonder verlof worden aangemerkt als werkdag,
• dit geldt zowel voor betaald als onbetaald verlof,
• bij detentie vangt het tijdvak van 104 weken aan op de dag waarop de betrokkene gedurende de periode van vrijheidsontneming ongeschikt tot werken is geworden. Deze dag moet daarom met een werkdag worden gelijkgesteld,
• als vakantiedagen aangemerkte ziektedagen worden als werkdag aangemerkt.

Uitvoering is soms pijnlijk

Duidelijk is dat de werknemer de aanvraag dient te doen. Hij zal slechts in aanmerking komen voor de vervroegde toekenning als hij blijvend niet meer in staat wordt geacht te werken. Dat is een heel zwaar oordeel. Bij dat zware oordeel wringt de schoen een beetje bij deze regeling. De werknemer zal niet afweten van de vervroegde aanvraag mogelijkheid. De werkgever zal hem er op moeten wijzen. Als de werkgever dat doet spreekt hij, waarschijnlijk als één van de eerste, een zeer confronterend oordeel uit, dat de werknemer mogelijk helemaal niet aan kan. Iemand met terminale kanker wil waarschijnlijk niet met zijn werkgever praten over het feit dat hij nooit meer beter zal worden. Dat geldt misschien ook voor de dwarslaesiepatiënt die drie weken na zijn ongeval er nog niet aan  toe is zijn beperkingen te erkennen. Het is een lastig probleem dat soms handig wordt opgelost door een bedrijfsarts. Ook voor hem is het natuurlijk een lastig onderwerp. Of hij belang heeft bij de aanvraag WIA zal afhangen van het contract dat er met de werkgever is voor controle en begeleiding. Vanuit de voorlichtende rol zou het de bedrijfsarts wel passen in dit kader het voortouw te nemen.

En dan nog de wettekst;

Artikel 23 lid 6 WIA verkorte wachttijd;

Op aanvraag van de verzekerde stelt het UWV, in afwijking van het eerste lid, een verkorte wachttijd vast indien de verzekerde volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is als bedoeld in artikel 4, tweede lid, en bij de aanvraag artikel 66 in acht is genomen. Een verkorte wachttijd bedraagt ten minste dertien weken en ten hoogste 78 weken. Het einde van een verkorte wachttijd wordt niet eerder vastgesteld dan tien weken na de dag waarop de aanvraag daartoe is ingediend. Dit lid is niet van toepassing op de verzekerde aan wie ziekengeld als bedoeld in artikel 29, tweede lid, van de Ziektewet wordt uitgekeerd en die geen recht heeft op loon op grond van artikel 629 van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek.

Artikel 66 lid 1 WIA, aanvraag van de uitkering bij verkorte wachttijd

Een aanvraag voor een verkorte wachttijd als bedoeld in artikel 23, zesde lid, wordt tevens aangemerkt als aanvraag, bedoeld in artikel 64, eerste lid. (artikel 64 aanvraag uitkering)

Lid 2, slechts een éénmalige mogelijkheid

Een aanvraag voor een verkorte wachttijd kan slechts eenmaal worden gedaan.

Lid 3, verklaring van de bedrijfsarts

Op verzoek van de werknemer verstrekt de persoon, bedoeld in artikel 14, eerste lid, van de Arbeidsomstandighedenwet, die belast is met de bijstand, bedoeld in artikel 14, eerste lid, onderdeel b, van die wet, een verklaring waaruit de medische situatie alsmede de vooruitzichten van de werknemer blijken. De verklaring wordt mede opgesteld op basis van gegevens inzake de medische specialistische onderzoeken of behandelingen die de aanvrager heeft ondergaan, tenzij in redelijkheid niet van de bedrijfsarts kan worden gevergd dat hij deze gegevens aan zijn verklaring ten grondslag legt.

Lid 4, aanvraag samen met verklaring insturen

Een aanvraag voor een verkorte wachttijd gaat vergezeld van de verklaring, bedoeld in het derde lid.

Lid 5, zonder verklaring geen behandeling van de aanvraag

Indien de aanvraag voor een verkorte wachttijd niet vergezeld gaat van een verklaring als bedoeld in het derde lid, wordt de aanvraag niet in behandeling genomen.

Lid 6, geen re-integratie verslag nodig

Artikel 65 is niet van toepassing op een aanvraag voor een verkorte wachttijd.

Artikel 629 lid 5 BW, korten van uitkering op loon

Het loon wordt verminderd met het bedrag van enige geldelijke uitkering die de werknemer toekomt krachtens enige wettelijke voorgeschreven verzekering of krachtens enige verzekering of uit enig fonds waarin de werknemer niet deelneemt, voor zover deze uitkering betrekking heeft op de bedongen arbeid waaruit het loon wordt genoten. …

Art. 4 lid 1 WIA, definitie volledig en duurzaam arbeidsongeschikt.

Volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is hij die als rechtstreeks en objectief medisch vast te stellen gevolg van ziekte, gebrek, zwangerschap of bevalling duurzaam slechts in staat is om met arbeid ten hoogste 20% te verdienen van het maatmaninkomen per uur.

Lid 2, een stabiele of verslechterende situatie

In het eerste lid wordt onder duurzaam verstaan een medisch stabiele of verslechterende situatie.

Lid 3, geringe kans op herstel

Onder duurzaam wordt mede verstaan een medische situatie waarbij op lange termijn een geringe kans op herstel bestaat.

Artikel 2 Regeling bepaling eerste werkdag

Voor de toepassing van de artikel 23, tweede lid, van de Wet WIA, artikel 19, eerste lid, van de WAO, artikel 7, eerste lid, van de WAZ en artikel 29, derde lid, van de ZW wordt als werkdag aangemerkt: een dag waarop door de verzekerde gewoonlijk wordt gewerkt.

Artikel 3 sub 1, als de eerste werkdag niet is vast te stellen

In gevallen waarin de eerste werkdag niet met toepassing van artikel 2 kan worden vastgesteld, omdat niet vaststaat op welke dag de verzekerde gewoonlijk werkt, wordt als eerste werkdag aangemerkt de eerste dag waarop de verzekerde had kunnen werken indien hij niet ongeschikt tot werken was geworden.

Sub 2 …

Artikel 4 lid 1, voor uitkeringstrekkers, eerste ziektedag

Ten aanzien van:

• de verzekerde die op grond van de artikelen 7 van de ZW en 7 van de WAO als werknemer wordt aangemerkt;
• degene wiens aanspraak op uitkering berust op artikel 10 van de Wet WIA, artikel 17 van de WAO of artikel 46 van de ZW;

wordt als eerste werkdag aangemerkt de dag waarop de verzekerde ongeschikt tot werken is geworden.

• Bij de toepassing van het eerste lid, onderdeel a, blijft de zaterdag en zondag buiten beschouwing.

Artikel 5, eerste werkdag bij nachtdienst

Indien de verzekerde het werken staakt tijdens een nachtdienst, wordt als eerste werkdag aangemerkt de dag waarop de nachtdienst is aangevangen.

Art. 6 li1 1 Eerste werkdag in bijzondere omstandigheden

Een dag waarop niet is gewerkt vanwege:

• vakantie of verlof;
• toepassing van een regeling tot arbeidstijdverkorting, voor zover een dergelijke dag bij ziekte op een ander tijdstip mag worden opgenomen;
• toepassing van een regeling tot toepassing van een kortere dan de normale werktijd;
• bijzonder verlof;
• weersinvloeden; of
• vrijheidsontneming;

wordt aangemerkt als werkdag.

Lid 2 bijzondere situaties bij vakantiedagen

Een dag die op grond van een overeenkomst als bedoeld in artikel 637 van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek wordt aangemerkt als vakantiedag, wordt aangemerkt als werkdag.

Literatuur op deze site

De hoogte van het loon; een greep uit de jurisprudentie