Ziek in dienst, no risk polis

Een werknemer die ziek is, of ziek geweest is, in dienst nemen is niet zonder risico. De wetgever heeft getracht via de no risk polis in de Ziektewet een deel van de risico’s weg te nemen. Dan gaat het natuurlijk met name om de financiële risico’s.

De risico’s;

Een werknemer met beperkingen aannemen kan onder andere de volgende praktische risico’s en problemen meebrengen

• verhoogde kans op uitval met als gevolg problemen met de continuïteit
• verhoogd ziekteverzuim met vervangingsproblemen
• verhoogd artsenbezoek met bijbehorende afwezigheid
• noodzaak de werkplek aan te passen nu en op termijn
• verlengde inwerkperiode
• extra begeleiding
• verhoogde administratieve lasten voor boekhouding en UWV-papierwinkel
• mogelijke extra re-integratie taken op termijn
• ..

Bovenstaande brengt een interne last voor de nieuwe werkgever met zich mee. Er zijn ook risico’s die rechtstreeks in geld zijn uit te drukken;

• extra loonkosten en/of aanvullingen door verhoogd ziekteverzuim
• dientengevolge extra premie voor de loonkostenverzekering
• extern inhuren van re-integratie deskundigheid
• mogelijke premieverhoging WIA
• inhuren van deskundigheid nodig om de risico’s –te blijven- overzien

Compensatie;

De no risk polis tracht een deel van de risico’s te compenseren. Niet door de relatie met de nieuwe werkgever rechtstreeks te beïnvloeden maar door de werknemer ziekengeld te verstrekken als hij uitvalt. De werkgever kan dit ziekengeld korten op het loon zodat dit niet, of slechts gedeeltelijk, tot uitbetaling komt bij arbeidsongeschiktheid. Doordat het UWV de loondoorbetalingsverplichting geheel of gedeeltelijk overneemt hoeft de werkgever meestal geen premie voor de loonkostenverzekering voor die werknemer te betalen. Dat is een besparing. Met de mogelijkheid om behalve een proefplaatsing ook een tijdelijk dienstverband aan te gaan, kan de werkgever de risico’s beperken en krijgt hij de kans de situatie aan te zien.

Regeling;

De werknemer wordt het risico van loonbetaling bij arbeidsongeschiktheid gedurende  twee jaar uit handen genomen. De werknemer die onder de regeling valt heeft;

• vanaf de eerste dag van zijn ongeschiktheid tot werken
• recht op ziekengeld over perioden
• van ongeschiktheid tot werken wegens ziekte
• die zijn aangevangen (meestal in de vijf jaren) na aanvang van de dienstbetrekking/afronding onderwijs.

Tot de doelgroep behoren;

*  Ex-WIA gerechtigden;

De werknemers die een IVA of WGA-uitkering ontvingen voorafgaand aan het moment dat de dienstbetrekking aanvangt of tot die datum.

* De doorwerkende werknemer met WIA

• de werknemer die recht heeft op een uitkering op grond van de WIA en
• ten aanzien van wie een dienstbetrekking bij diens werkgever wordt voortgezet
• nadat dat recht is vastgesteld.

Re-integratie eigen werkgever, geen WIA, geen no risk polis

Bovenstaande gaat alleen over de werknemer die een WIA uitkering krijgt. Is de werknemer minder dan 35% op einde wachttijd, en werkt hij door bij eigen werkgever, dan kan hij geen beroep doen op de no risk polis wanneer hij weer uitvalt. Er zijn situaties denkbaar dat hij noch recht heeft op loon, noch op ziekengeld. Over het inkomensgat dat dan ontstaan kan is veel te doen. Zie …. Passende arbeid, weer ongeschikt; loon noch ziekengeld. Voor een werkhervatting bij een andere werkgever geldt het onderstaande.

WIA-afgewezen/ex WIA gerechtigden

Als de WIA uitkering is geweigerd omdat de mate van arbeidsongeschiktheid minder dan 35% was, of de uitkering is om die reden beëindigd, dan is de no risk polis van toepassing onder een aantal voorwaarden;

• er is een arbeidskundige onderzoek geweest,
• de mate van arbeidsongeschiktheid werd vastgesteld op minder dan 35% en
• de werknemer had op de eerste dag van dertien weken voorafgaand aan einde wachttijd,
• geen dienstbetrekking met een andere dan zijn eigen werkgever,
• tenzij de dienstbetrekking met die andere werkgever reeds bestond op de eerste dag van de wachttijd, en ook,
• de werknemer is niet in staat tot het verrichten van eigen of andere passende arbeid bij de eigen werkgever en
• gaat binnen vijf jaar na die dag in dienstbetrekking werkzaamheden verrichten bij een werkgever.

Jongeren onder de 18

Van de jongeren behoren tot de doelgroep zij;

• die de leeftijd van 18 jaar nog niet hebben bereikt en
• in verband met ziekte of gebrek een belemmering ondervinden of hebben ondervonden bij het volgen van onderwijs en
• binnen vijf jaar na afronding van dat onderwijs
• arbeid in dienstbetrekking gaan verrichten; of

Studerenden

Bij de doelgroep behoren zij;

• die geen werknemer zijn,
• 18 jaar is of ouder en
• in verband met ziekte of gebrek een belemmering ondervinden of hebben ondervonden bij het volgen van onderwijs en
• binnen vijf jaar na afronding van dat onderwijs
• arbeid in dienstbetrekking gaan verrichten,

(Ex) WSW-ers

Werknemers die voordat ze in dienst treden van een niet WSW-werkgever een WSW indicatie hadden behoren tot de doelgroep.

Een in tijd onbeperkte toepassing van de no risk polis geldt voor het dienstverband dat is aangegaan ingevolge artikel 7 WSW.

Geen no risk polis is van toepassing voor de werknemer met een artikel 2 WSW dienstbetrekking.

(ex)WAJONG gerechtigden

Tot de doelgroep behoort de werknemer;

• die voorafgaand aan zijn dienstbetrekking,
• recht had of heeft gehad op een arbeidsongeschiktheidsuitkering of arbeidsondersteuning,
• op grond van de WAJONG of
• wiens dienstbetrekking is aangevangen
• voordat zijn recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering of arbeidsondersteuning op grond van de WAJONG ontstond,
• omdat die dienstbetrekking is aangevangen voordat hij 18 jaar werd.

Bijstandtrekkers en gemeentelijke regeling voor jongeren

Tot de doelgroep behoort de persoon;

• onmiddellijk voorafgaand aan een dienstbetrekking
• naar het oordeel van het UWV
• een structurele functionele beperking had en
• voor wiens ondersteuning bij arbeidsinschakeling het college van B&W,
• onmiddellijk voorafgaand aan die dienstbetrekking,
• op grond van artikel 7, eerste lid, aanhef en onder a, van de WWB
• of artikel 11, eerste lid, van de Wet investeren in jongeren (WIJ)
• verantwoordelijk was.

Zij hoeven dus niet tenminste 35% arbeidsongeschikt te zijn.

De regelingen voor de niet werknemers, de mensen die onder de verantwoordelijkheid van de gemeente vallen komen hier niet verder aan bod, mogelijk later in een reeks artikelen over arbeidsongeschiktheid en de Bijstand (WWB) en andere regelingen die de gemeente uitvoert.

Ingangsdatum recht op ziekengeld;

De werknemer;

• heeft vanaf de eerste dag van zijn ongeschiktheid tot werken,
• recht op ziekengeld,
• over …..

Er zijn geen wachtdagen aan de orde.

Er is een uitzondering voor de groep bedoeld in 29b lid 3 (de WSW en WAJONG groep). Voor hen geldt;

Het recht op ziekengeld van de werknemer ontstaat niet eerder;

• dan zijn recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering of
• arbeidsondersteuning op grond van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten.

5 jaars termijn

De werknemer heeft;

• vanaf de eerste dag van zijn ongeschiktheid tot werken,
• recht op ziekengeld,
• over perioden van ongeschiktheid tot werken wegens ziekte,
• die zijn aangevangen in de vijf jaren,
• na aanvang van de dienstbetrekking.

De werknemer, als eerder genoemd, heeft dus gedurende de eerste 5 jaar van de dienstbetrekking recht op ziekengeld wanneer hij wegens arbeidsongeschiktheid zijn werk niet kan doen.

De uitzonderingen;

Voor de Wajong- en de specifieke WSW-populatie geldt de termijn van 5 jaar niet. De termijn is onbeperkt.

Die werknemer;

• heeft vanaf de eerste dag van zijn ongeschiktheid tot werken,
• recht op ziekengeld,
• over perioden van ongeschiktheid tot werken wegens ziekte,
• die zijn aangevangen na aanvang van de dienstbetrekking.

Lees de tekst erop na, artikel 29b lid 2 en 3 ZW, of de volgende uitspraak; LJN BA1453 2007

..Als voorwaarde wordt in het eerste lid van artikel 29b, van de ZW onder andere gesteld dat de ziekte van de werknemer moet zijn aangevangen in de vijf jaar na aanvangvan de dienstbetrekking.

De als arbeidsgehandicapte aangemerkte werknemer is op 1 november 1990 in dienst getreden bij werkgever. Nu de werknemer zich op 12 juni 2006 heeft ziek gemeld, is hij niet ziek geworden binnen vijf jaar na aanvangvan zijn dienstverband bij werkgever. De arbeidsongeschiktheid is ingetreden na de periode van vijf jaar en reeds daarom valt de werknemer niet onder de uitzonderingssituatie als genoemd in de artikelen 90, eerste lid juncto artikel 29b, eerste lid, van de ZW. Verweerder heeft dan ook terecht bepaald dat de werknemer niet in aanmerking komt voor een uitkering op grond van de ZW.

Verlenging 5 jaars termijn

Na afloop van de termijn van 5 jaar kan de termijn worden verlengd door het UWV. Dat kan als;

• bij aanvang van het dienstverband,
• is vastgesteld dat de werknemer lijdt aan een ziekte of een gebrek,
• die/dat maakt,
• dat hij binnen de termijn van vijf jaren,
• na aanvang van de dienstbetrekking/na vaststelling van het recht op uitkering,
• een aanzienlijk verhoogd risico heeft op ernstige gezondheidsklachten,

en

• op dat moment
• de ziekte of het gebrek dan wel,
• het verhoogde risico op ernstige gezondheidsklachten,
• naar het oordeel van het UWV,
• nog bestaat

Oorzaak arbeidsongeschiktheid

De reden van arbeidsongeschiktheid is niet relevant. Van een griep tot blijvende arbeidsongeschiktheid, en van –verergering van- dezelfde klachten, dan wel een geheel nieuwe oorzaak, de werknemer kan recht doen gelden op ziekengeld.

Hoogte van het ziekengeld

Het ziekengeld bedraagt standaard 70% van het (max)dagloon

Artikel 29b lid 5 ZW

Uitzondering;

(artikel 29b lid 6 ZW)

ophoging op verzoek van de werkgever

In afwijking van het vijfde lid wordt het ziekengeld;

• in het tijdvak van 52 weken vanaf de eerste dag van ongeschiktheid tot werken van de werknemer,
• op verzoek van de werkgever,
• gesteld op het dagloon,
• met dien verstande dat het ziekengeld niet meer kan bedragen dan de aanspraak van de werknemer op het loon dat de werkgever verschuldigd zou zijn,
• indien daarop geen ziekengeld in mindering zou zijn gebracht.

De werkgever kan dus een aanvulling vragen aan het UWV om zijn bijdrage verder te verminderen. Hij kan recht doen gelden op;

• het meerdere dat hij verplicht is te betalen boven de 70% van het dagloon,
• gedurende 52 weken, het tweede jaar dus niet!!!!,
• opeenvolgende tijdvakken kunnen worden samengeteld….,
• nooit meer dan het (max) dagloon
• Hij dient daartoe een verzoek te doen bij het UWV, dat kan vaak op het aanvraagformulier, zie ook de verwijzingen onderaan dit artikel.

Bij de groep WSW-ers die recht hebben op ziekengeld wordt er rekening gehouden met het subsidiebedrag aan de werkgever.

Ziekengeld korten, wat legt de werkgever nog bij?

Het ziekengeld gaat in;

• op de eerste arbeidsongeschiktheidsdag,
• er gelden geen wachtdagen,
• de basis van de regeling is ziekengeld ter hoogte van 70% van het loon,
• er is een maximum vanwege het max dagloon
• het ziekengeld is nooit meer dan het dagloon.

De werknemer;

• heeft recht op ziekengeld,
• de werkgever mag dat in mindering brengen op het loon,
• de werkgever betaald dus het verschil.

Het verschil is het bedrag dat de werkgever aan de werknemer moet betalen, bijvoorbeeld vanwege de CAO of andere regeling die voor de werknemer geldt. Het verschil kan zijn;

• de aanvulling op het loon, bijvoorbeeld 20%, het tweede ziektejaar,
• het bedrag aan loon hoger dan het maximale dagloon.

Premie loonkostenverzekering

Een werknemer die ziekengeld krijgt van het UWV wordt vaak niet opgenomen in de polis van de werkgever wat betreft de loonkostenverzekering. Dit is een besparing voor de werkgever. De werkgever moet echter attent zijn op de noodzaak de werknemer;

• bij de verzekeraar uitdrukkelijk uit te sluiten wanneer de polis dat noodzakelijk maakt,
• na 5 jaar de werknemer weer bij te schrijven,
• in de administratie ervoor te zorgen dat deze werknemer ziek en hersteld wordt gemeld bij het UWV.

Melding van de van toepassing zijnde no-risk polis

In de wet is vastgelegd dat de werknemer een meldingsplicht heeft wat betreft de mogelijk van toepassing zijnde no risk polis. Dat lijkt ook logisch nu de werkgever fors kosten kan besparen.

Op verzoek informeert de werknemer;

• zijn werkgever,
• over zijn mogelijke aanspraak op ziekengeld op grond van artikel 29b of 29d,
• de eerste zin is niet van toepassing
• gedurende de eerste twee maanden na aanvang van zijn dienstbetrekking.

Bovenstaande betekent dat de werknemer spontaan niets zou hoeven melden aan zijn werkgever over de mogelijkheid van de toepassing van de no risk polis. Dat zou op basis van de bovenaangehaalde wettekst mogelijk zo zijn, doch dat is toch te eenvoudig. De wettelijke bepaling dat een werkgever zich als goed werknemer dient  te gedragen kan op enig moment ertoe leiden dat de werknemer spontaan van zijn arbeidsongeschiktheidverleden melding moet maken vanwege het financiële belang van de werkgever. Twee korte citaten uit de jurisprudentie.

JAR 2008/229

Had werknemer haar status van arbeidsgehandicapte bij sollicitatie moeten melden? Nee. Weliswaar is voor de werkgever van belang dat zij valt in de termen van de no-risk-polis van art. 29b Ziektewet, maar zulks kan eerst nadat de arbeidsovereenkomst twee maanden heeft geduurd door de werkgever aan de orde worden gesteld; in het kader van de privatisering van de Ziektewet is immers buiten twijfel gesteld dat gezondheidsrisicoselectie door werkgevers voorkomen diende te worden;de werkgever lijkt dat te miskennen.

LJN BJ4538 2009

..Niettemin is de kantonrechter van oordeel dat onder de gegeven omstandigheden ingevolge artikel 7:611 BW op werknemer de rechtsplicht rustte om (in ieder geval) ten tijde van zijn ziekmelding aan werkgever mede te delen dat hij gedeeltelijk arbeidsongeschikt was als bedoeld in de WAO. Werknemer had zich immers dienen te realiseren dat een dergelijke mededeling van belang kon zijn voor werkgever in verband met diens mogelijke aanspraken op, bijvoorbeeld, betaling van ziekengeld door het UWV. Waar werknemer heeft gezwegen waar spreken geboden was heeft hij zich niet als goed werknemer gedragen en is hij aansprakelijk voor de schade die werkgever als gevolg daarvan heeft geleden

Zie ook Zwijgen bij een aanstellingskeuring of sollicitatie; loon?

Verklaring van het UWV; komt in aanmerking voor no risk polis

Het UWV verstrekt;

• op verzoek van de werknemer of
• de persoon die verwacht een dienstbetrekking met een werkgever te zullen aangaan,
• een verklaring of de aanvrager,
• naar het oordeel van het UWV,
• voldoet aan de voorwaarden voor toepassing van de no risk polis

Met de no risk regeling is een groot financieel risico van de werkgever beperkt. Indien een werkgever een werknemer met een no risk verklaring in dienst neemt zijn er echter nog steeds risico’s zoals;

• het verschil tussen de Cao verplichting en de betaling UWV in het eerste jaar, door de aanvulling zal dat bij een loon onder het max dagloon gering zijn,
• een eventuele verplichte aanvulling volgens de Cao boven de 70% het tweede jaar,
• eventuele re-integratie kosten bij langduriger uitval,
• kosten van deskundige bijstand om de risico’s in te schatten.

Er zijn ook financiële voordelen

• geen kosten voor ziekteverzuim, ook niet voor een griepje,
• geen wachtdagen voor de werknemer,
• geen/lage kosten voor loonkostenverzekering,
• geen risico voor ophoging WIA/WGA premie.
• gratis proefperiode/tijd van 3 maanden

Duur uitkering

In 29b van de Ziektewet vindt ik de termijn van 104 weken niet terug. In artikel 29 ZW wel. Uitgaande van dat artikel bestaat er een recht op ZW-uitkering van 104 weken vanaf de eerste dag van arbeidsongeschiktheid.