arbeidsongeschikt door een ongezonde levensstijl



De medische kosten die het gevolg zijn van een ongezonde levensstijl worden door de verzekeraar betaald. Alle verzekerden samen draaien voor die kosten op. Dat is meestal de beste oplossing, voorwaarden stellen aan de poort leidt tot ongewenste situaties. Bij de loonkosten van verzuim als gevolg van een ongezonde levensstijl draait de werkgever op. Daardoor ontstaan er soms situaties die als erg onredelijk ervaren worden.

 

Tegen een ongezonde levensstijl als teveel eten, roken, drinken, werken en te weinig bewegen kan een werkgever niets ondernemen. Dat is een privé zaak van de werknemer.

Privé zaken gaan de werkgever in principe niet aan. Wel kan de werkgever de dakdekker die wegens overgewicht of roken hijgend een steiger opklimt en vaak op adem moet komen aanspreken als zijn prestatie in het geding is. Dan zal het gesprek niet gaan over zijn lichamelijke toestand die geen gevolg is van ziekte maar over zijn prestatie. De werkgever dient als de werknemer daarvoor open staat mee te denken bij het zoeken naar een oplossing voor de problemen. Hij kan de werknemer naar de bedrijfsarts verwijzen. De bedrijfsarts kan dan weer met de werknemer zoeken naar een oplossingen en hem ondersteunen bij het stoppen met roken, afvallen, sporten, gezonder eten, etc.

 

Ook de levensstijl die leidt tot veelvuldig letsel en arbeidsongeschiktheid dient op dezelfde manier benaderd te worden. Zoals in het artikel Ziek door opzet, roekeloos gedrag; loon? staat kan een weigering vanwege arbeidsongeschiktheid door schuld niet makkelijk stand houden bij een werkgever omdat de intentie om arbeidsongeschikt te worden ontbrak, maar de werknemer aanspreken op zijn verzuim en eisen stellen aan zijn prestatie kan wel. Een werknemer moet zich nu eenmaal als goed werknemer gedragen. Dat de werkgever hier een weloverwogen op het functioneren en prestatie gerichte benadering zal moeten kiezen die de werknemer niet in zijn privacy aantast spreekt voor zich.

 

Werken zelf kan ook een onderdeel van de ongezonde levensstijl zijn als het bovenmatig aan de orde is. Een voltijds dienstverband en werkzaamheden als uitzendkracht kunnen bijvoorbeeld leiden tot overbelasting, een werkgever mag zijn werknemer daar uiteraard op aanspreken en aangeven dat ziekteverzuim niet zomaar geaccepteerd zal worden. De rechter vond dat een acceptabele weg, al zal het weigeren van loon en zeker ontslag met de nodige voorzichtigheid en genuanceerdheid aangepakt moeten worden

 

Sommige werkgevers doen in het kader van preventie al aan voorlichting en hebben al dan niet samen met andere werkgevers in hun branche al programma’s ontwikkeld die de uitval moeten beperken. In de bouw is een ongezonde levensstijl zeker niet ongebruikelijk. Je ziet daar dat werkgevers in beweging komen. Die initiatieven maken het de werkgever makkelijker hun werknemers individueel aan te spreken maar het blijft ook hier moeilijk de balans te vinden tussen privézaken en de belangen van de werkgever. Bedacht moet worden dat zolang de werknemer zijn werk goed doet, de inhoud van zijn koelbox en zijn zware shag een privézaak is.

 

Dat het onderwerp de gemoederen bezig blijft houden kan blijken uit het artikel/presentatie; Obesitas; een nieuwe vette kluif voor het arbeidsrecht van de hand van S.F. Sagel, zie kader, waarin de grenzen tussen ziek en niet ziek bij obesitas, of adipositas, een term die ook voor overgewicht en meer gebruikt wordt, worden afgetast en waarin de kosten voor de werkgever van overgewicht onder de aandacht wordt gebracht.

 

Als die prestatie beneden een acceptabel niveau komt  is de arbeidsrechterlijke benadering die gebruikelijk is bij een verminderde prestatie geboden. Dat wil zeggen, praten, vastleggen, waarschuwen, dossier maken, sancties?, etc. Bij dit soort problemen is het belangrijk dat de werkgever en de werknemer zich optimaal hebben ingespannen om de belemmeringen op te lossen.

 

Terzijde;

Deze vraag zal vanwege de stijging van het overgewicht bij de beroepsbevolking regelmatig worden gesteld, net als de vraag of wanneer overgewicht een ziekte is. Daarbij zal de grens tussen privé zaken en zaken die de werkgever aangaan misschien worden gezocht. Als arbeidsdeskundige hoop ik dat er werkgevers bereid zijn hun verantwoordelijkheid te nemen en rechters werknemers niet te zachtzinnig zullen benaderen. Dat vind ik niet omdat ik overgewicht afkeur, en meen dat werknemer gestraft moeten worden, maar omdat er een moment moet komen waarop dit probleem, dat niet alleen de wat oudere mannelijke beroepsbevolking treft maar voor iedere werknemer een bedreiging begint te worden, een halt wordt toegeroepen. Mijn ervaring als arbeidsdeskundige is dat wanneer mensen hun werk –dreigen- te verliezen of hun zekerheid van een inkomen, er plotseling bereidheid bestaat de problemen op te lossen, van welke aard die ook zijn. Het dreigende verlies van werk is voor heel veel mensen een keerpunt. De greep in de portemonnee en hun status als werknemer weegt zwaar. Het moeten aanpassen van hun gedrag heeft veel meer impact dan die ene werknemer. Hun gezin en hun omgeving moeten vaak wel mee. Misschien wordt hij de eerste metselaar op de bouwplaats die water in plaats van frisdrank in zijn koelbox heeft zitten…., ergens moet die omslag komen.


Wet- en regelgeving
Boek 7 BW
ZW

Meer...

Literatuur
De WGBH/CZ en de spagaat van het sollicitatiegesprek door K.M.C. Stalenhoef ArbeidsRecht 2009/11
Op internet

taai ongerief: de verzwijging van medische beperkingen Mr. D.J.B. Wolff Sociaal Recht 2004/71
te bestellen via recht.nl
Meer...

Jurisprudentie op deze site

Geen loon; een greep uit de jurisprudentie

    

JAR, Jurisprudentie via SDU, alleen voor abonnees
2004/115
Minder...

Jurisprudentie op Rechtspraak.nl, LJN
BI6879
Minder...